Sağlıklı kilo vermek ve bu kiloyu korumak günümüz koşullarında oldukça zordur. Bununla birlikte besin alımının aşırı kısıtlanması ve çeşitli nedenlerden dolayı iştahınızın azalması sonucu vücudunuz için gereken enerjiyi almamanız sizin için büyük bir endişe kaynağı oluşturabilir. Ya da tam tersi sürekli olarak gerekenden daha az besin alımı zihinsel, fiziksel ve duygusal yönden sağlık problemleri ile sizi karşı karşıya bırakabilir.
Yetersiz beslenme sonucu vücudunuza gereken miktarda enerji alınamaz. Uzun süreli düşük kalorili beslenme metabolizmanızın yavaşlamasına ve kendinizi yorgun hissetmenize sebep olur. Gereksiniminizden daha fazla enerji almanız kilo artışına yol açabileceği gibi gerekenden daha az enerji almanızda kilo artışına yol açabilir. Ayrıca uzun süreli düşük kalorili beslenme vücudunuzu enfeksiyonlara açık hale getirir ve hastalıkların iyileşme periyodunun uzamasına neden olur. Yaşam temponuza, bireysel özelliklerinize ve egzersizlerinize uygun bir enerji aralığı belirlemeli ve buna uyum sağlamalısınız. Bu sayede yetersiz beslenmeden ve etkilerinden korunabilirsiniz.
Beslenme yetersizliği sonucu oluşan o etkiler:
- SAÇ KAYBI
Bireysel ayrıcalıklara göre günlük 50 ila 100 tel saç kaybı normal olarak değerlendirilmektedir. Ancak saç fırçanızdaki ve banyo giderinizdeki artan saçlar yetersiz beslendiğinizin bir göstergesi olabilir. Saç keratin adı verilen bir proteinden oluşur ve proteinin yetersiz alınması saçın zayıflayarak kopup dökülmesine yol açar. Biyotin, çinko ve demirin yetersiz alınması, uzun süreli düşük kalorili beslenme saç dökülmesine sebep olan diğer etkenlerdir.
- UZUN SÜREN AÇLIK
Normal kilolu veya obez bireylerde uzun süreli açlık sonucu vücudun iştah mekanizmasını devreye sokarak daha fazla besin alımına yol açtığı yapılan çalışmalarla ortaya koyulmuştur. Aynı zamanda uzun süre aç kalınması veya düşük kalori alımı vücudunuzda strese bağlı oluşan kortizolün artışına neden olarak göbek bölgesinde yağlanmalara ve obeziteye yol açabilir. Gün içerisinde ara öğünler yaparak uzun süreli açlıklardan kaçınabilir ve besin alımınızı düzene sokabilirsiniz.
- UYKU PROBLEMİ
Aşırı besin alımı ve açlık uyku problemlerine yol açan önemli etkenlerdir. Uzun süreli uyku problemi insülin değerlerinizin bozulmasına neden olarak insülin direncine ve istemsiz kilo artışına sebep olur. Düşük enerji alımının uykuya dalmada zorluk, uyku kalitesinde azalma ve derin uykuda geçirilen zamanın kısalmasına neden olduğu yapılan çalışmalarla ortaya koyulmuştur. Uyku kalitenizi arttırmak için yeterli besin alımına özen gösterin.
- SİNİRLİLİK
Uzun süreli açlık kan şekerinizin düşmesine neden olur. Düşük kan şekeri sonucu beyinde “adrenerjik aktivite” adı verilen reaksiyon başlatılır ve bu da vücudunuzda stres hormonlarının salgılanmasına yol açar. Stres hormonlarındaki bu artış ruh halinizin değişmesine, aşırı duyarlılığa ve sinirliliğe neden olur.
- ÜŞÜME HİSSİ
Düşük kalorili beslenme vücut sıcaklığınızın azalmasına yol açabilir. Vücut sıcaklığınızı korumak için yeterli miktarda kalori almanız ve bunu kullanmanız gerekmektedir. Yapılan bazı çalışmalarda vücut sıcaklığındaki bu azalmanın nedeni olarak yetersiz beslenmenin yanında T3 seviyelerindeki azalmayla da ilişkilendirilmektedir. Üşüme gibi bu tarz şikayetleriniz varsa beslenme düzeninizi gözden geçirmenizde fayda var.
- KABIZLIK
Kabızlık, haftada 3 ya da daha az dışkılama ile karakterize bir bağırsak problemidir. Yetersiz besin alımı ve düşük posalı beslenme kabızlığa yol açmaktadır. Beslenme planınızda posalı besinleri ekleyerek ve yeterli enerji alımını sağlayarak kabızlığın önüne geçebilirsiniz. Aynı zamanda yaşlılarda azalan besin alımı ve fiziksel aktivitedeki düşüklüğe bağlı olarak da kabızlık oluşabilir.
- KAYGI BOZUKLUĞU
Uzun süreli düşük kalori alımı vücudunuzda stres hormonu olarak bilenen kortizolün artışına neden olur. Kortizol seviyelerindeki artış sinir sisteminizi etkileyerek kaygı bozukluğuna yol açabilir. Özellikle diyet yapan bireyler bunu uzman kontrolünde yapmalı ve vücutları için gereken kaloriyi almalıdırlar. Aksi takdirde artan kortizol seviyeleri insülin direncine neden olur ve kilo artışına yol açar.
Dyt. Şule Çetin
